محبوبه عظیم زاده | شهرآرانیوز - سی ونهمین جشنواره فیلم فجر به پایان رسید، اما حاشیههای آن نه. جنجالهای آغازین و طولانی فیلم
«شیشلیک»، توقیف فیلم
«قاتل و وحشی» که خبر خوبی به ویژه برای دوستداران فیلمهای حمید نعمت ا... نبود، نامزدنشدن هدیه تهرانی و و هوتن شکیبا برای دریافت سیمرغ با وجود انتظارهایی که برای آن به وجود آمده بود و حالا حاشیههای ادامه داری که گریبان سیمرغ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران را گرفته است. سیمرغی که گمانه زنیها در روزهایی که جشنواره در جریان بود، رقابت را بین
«بی همه چیز»،
«شیشلیک» و
«ابلق» تشدید کرده بود که درنهایت از آن
«ابلق» نرگس آبیار شد، اما با حاشیههای فراوانی که همچنان ادامه دارد.
داستان سمفا و سیمرغی که وجاهت ندارد
در میان انبوه سیمرغهایی که هر سال در جشنواره فجر به پرواز در میآید، سیمرغ بهترین فیلم از نگاه تماشاگران که متکی به آرای مردمی است، اعتبار بیشتری به صاحبانش میبخشد. بااین حال، تغییری که امسال در روش ثبت آرای مردمی فیلمها اتفاق افتاد، حاشیههایی را برای این سیمرغ محبوب به وجود آورد. برخلاف سالهای گذشته که خانه سینما متولی جمع آوری آرا بود، امسال سامانه سمفا یا سامانه مدیریت فروش و اکران سینما مسئول این کار شد که وظیفه مدیریت فروش و اعلام آمار فروش بلیت و تعداد تماشاگران و رأی مردمی را برعهده دارد. اتفاقی که باتوجه به نقصهای به وجودآمده در فرایند فروش بلیت که پیش از این رخ نشان داده بود، واکنشهای مثبتی را به دنبال نداشت. ضمن اینکه خیلیها معتقد بودند این سامانه زیرساختهای مناسب برای این تغییر ندارد و عیب و ایراد پیش خواهد آورد که به ظاهر همین اتفاق هم افتاد.
مشکوکم، مشکوکم به تو
حرف وحدیث این ماجرا زیاد بود. ایسنا از این نوشته بود که حتی بسیاری از تهیه کنندگان حاضر در جشنواره هم اطلاعی از شیوه رأی گیری مردمی این دوره ندارند. آن گونه که گفته میشود، روال به این صورت بوده است که وقتی تماشاگر بلیتی میخرد، پیامکی برایش فرستاده میشود که تا پایان آن شبی که فیلم نمایش داده شده است، فرصت رأی دادن دارد. بااین حال، نقل قولها و شنیدهها در فضای مجازی و برخی خبرگزاریها از این میگوید که برای خیلیها پیامی فرستاده نشده است. علاوه براین، عدهای هم که پیام دریافت کردند، وقتی وارد سایت میشوند و میخواهند رأی خود را ثبت کنند، موفق به انجام کامل مراحل نمیشوند.
حتی به گفته محمدحسین قاسمی، تهیه کننده فیلم «ابلق»، برخی دیگر هم بودند که وارد سامانه میشدند، اما با این پیام مواجه میشدند: «این رأی قبلا ثبت شده است.» او درباره پیگیریهایی که دراین زمینه داشت، گفت: «در پیگیریهایی که انجام میدادم، متوجه شدم یکی دو فیلم مثلا ۱۰۰بلیت را براساس ۳۰درصد ظرفیت فروش خود فروخته اند و در دستگاه هم این ۱۰۰ بلیت ثبت شده است، اما در سالن سینما ۳۰ نفر بیشتر حضور نداشتند. یعنی انگار ۷۰نفر پول بلیت را داده و خرید کرده اند، اما به سالن نرفته اند. این قضیه به نظر من مشکوک است، چون به این معناست که شخصی میتواند بلیت بخرد و امکان رأی داشته باشد، ولی به سالن نرود.»
سر هم بندی شد!
سر دیگر این جنجالها به فیلم «شیشلیک» محمدحسین مهدویان میرسد که از همان روزهای آغازینی که صحبت از آن شد، جبهه گیریهای زیادی را علیه اش به وجود آورد که چرا کارگردان فیلم مستندی، چون «ایستاده در غبار» باید به ساخت طنزی مثل «شیشلیک» رو بیاورد؟! آمارها میگوید تا روز هشتم جشنواره فیلم فجر، «شیشلیک» پربینندهترین فیلم، هم از لحاظ فروش و هم آرای مردمی بود، اما درنهایت ورق برگشت و اعلام شد که در این رده بندی رتبه سوم را به خودش اختصاص داده است.
اتفاقی که باعث شد مهدویان از حاشیههای ایجادشده آرای مردمی جشنواره گله کند و با انتشار یک پست در صفحه اینستاگرام خود، موضعش دراین باره را علنی بیان کند: «ماجرای دست کاری آرای مردمی جشنواره در ۳ روز آخر رأی گیری، بعد از پیگیری عوامل فیلمها و رسانهها با توضیح غیرشفاف ستاد جشنواره و ابطال شبانه تعدادی از آرا سرهم بندی شد.» محمدرضا منصوری، تهیه کننده فیلم، هم به این داستان واکنش نشان داد و گفت: «این سامانه در زمینه اطلاعات و آمار سینماداری و بلیت فروشی برای دست اندرکاران سینما سامانه خوبی است، اما برای ارزیابی آرای مردمی طراحی نشده است. فیلم ما براساس آمار تا روز هشتم جشنواره فیلم فجر پربینندهترین بود، هم از لحاظ فروش و هم آرای مردمی، چگونه میشود در ۳ روز آخر اتفاق دیگری میافتد؟!»
تقلب شده است؟
نوروزبیگی، تهیه کننده فیلم «بی همه چیز»، هم از افرادی بود که با تردید به موضوع تقلب در آرای مردمی واکنش نشان داد و گفت: «با اعمالی، چون تقلب، بیش از همه جشنواره فجر را تخریب میکنیم. به نظرم اگر تقلب در آرای مردمی جشنواره فیلم فجر ثابت شده است، باید با آن برخورد قضایی شود.»
در پایان گویا نحوه رأیگیری درباره بهترین فیلم از نگاه تماشاگران به مذاق خیلیها خوش نیامده و بسیاری از صاحبنظران سامانه سمفا را دچار اشکالهای بسیاری دانستهاند. بهطوریکه حتی محمد حسین قاسمی، تهیه کننده فیلم ابلق، پیش از آنکه فیلمش به عنوان بهترین فیلم مردمی شناخته شود، گفته بود: «آرای مردمی جشنواره ۳۹ اعتبار ندارند.»، قاسمی حتی با اشاره به اختلال سیستم سمفا بعد از دریافت سیمرغ بلورین بهترین فیلم از نگاه تماشاگران تاکید کرد: «این سیمرغ دست ما امانت است و اگر پس از بررسیهای دقیقتر نتیجه آرای مردمی تغییر کرد، جایزه را به برگزیده تقدیم میکنیم.»
به نظر میرسد بیشتر اظهارنظرهایی که این روزها بیان میشود، نتیجه یک سوتفاهم باشد و متاسفانه اختلالهای بسیار سامانه سمفا در جشنواره امسال باعث شد برخی این ذهنیت برایشان ایجاد شود که برخی به عمد خواستهاند فیلم آنها برگزیده نباشند و حق فیلمشان ضایع شده است. امید میرود با تجربه امسال، در سالهای بعد شاهد اصلاح روند رایگیری مردمی در جشنوارههای آینده باشیم.